Laugardagur, 30. ágúst 2025
Af hverju eru kennarar að gera þetta?
Spurningin brennur á sífellt fleirum: Af hverju þurfa nemendur að fela skoðanir sínar til að komast áfram í skólakerfinu? Af hverju er hlýðni metin meira en hugsun? Og af hverju virðast kennarar taka þátt í þessu án mótmæla?
Hvers vegna taka kennarar þátt?
Þetta er kjarni spurningarinnar. Af hverju eru kennarar, sem eiga að leiða nemendur í gagnrýninni hugsun, orðnir boðberar réttrúnaðar, þar sem hlýðni og (rétt) svör skipta meira máli en hugsun og rök?
Svarið er líklega blanda af:
- Ótta við að verða stimplaður sem andófsmaður, afturhaldssamur, óumburðarlyndur.
- Félagslegu samþykki óskrifuð samstaða og félagslegur þrýstingur innan deilda og faggreina, þar sem gagnrýni á ríkjandi hugmyndafræði er talin óviðeigandi eða óæskileg.
- Kerfislegri innrömmun kennarar vita að námskrár og skyldunám eru byggð á pólitískum forsendum, og oft er einfaldlega gert ráð fyrir að allir kennarar séu sammála. Margir eru eflaust ósáttir, en þegja, ekki af sannfæringu, heldur til að forðast að verða skotspónn í eigin vinnu.
En óháð ástæðum, þá er afleiðingin skýr: Menntun er ekki lengur hlutlaus. Hún er mótun. Ekki með opnum orðum, heldur með undirliggjandi væntingum um það rétta. Þetta er þá ekki lengur skóli sem kennir að rökhugsun, heldur skóli sem kennir hvað á að hugsa.
Af hverju fá Samtökin 78 beinan aðgang að börnum og ungmennum?
Þessi spurning hefur vaknað víða á undanförnum árum: Hvers vegna eru Samtökin 78, einkasamtök með umdeilda hugmyndafræðilega afstöðu orðin fastur liður í skólastarfi barna og unglinga á Íslandi?
- Af hverju þau og enginn annar? Í öðrum viðkvæmum málefnum (t.d. trúarbrögðum, pólitík, mataræði, fjölmiðlalæsi) eru skólayfirvöld varkár. En þegar kemur að kynjafræði og kynvitund virðist Samtökunum 78 treyst án nokkurrar umræðu, ár eftir ár, á öllum skólastigum.
- Af hverju er heil vika tileinkuð þeim? Þetta er ekki bara fræðsla. Þetta er kerfisbundin innleiðing á hugmyndafræði sem er bæði umdeild og byggð á félagslegum kenningum sem njóta ekki alltaf vísindalegrar samstöðu. En í skólunum fær hún opið rými.
- Af hverju er engin valkvæðni? Foreldrar fá sjaldnast tækifæri til að segja nei takk. Börn og unglingar eiga að sitja þessa fræðslu, jafnvel þótt hún stangist á við uppeldissjónarmið fjölskyldunnar.
- Af hverju eru kennarar þöglir? Margir kennarar eru ósáttir, en þora ekki að segja neitt. Þeir vita að ádeila á þessa fræðslu verður túlkuð sem fordómar. Þannig verður þöggunin hluti af starfslýsingunni.
Hvað þarf að breytast?
Ef skólakerfið á að sinna lýðræðislegu hlutverki sínu, þá má það ekki bara snúast um að móta nemendur í fyrirfram ákveðna hugmyndafræði. Það þarf að rækta getu þeirra til að hugsa, efast, ræða og mótmæla, án ótta við afleiðingar.
Kennarar þurfa að gera upp við sig: Eru þeir kennarar eða boðberar hugmyndafræði sem margir nemendur, foreldrar og jafnvel kennarar sjálfir aðhyllast ekki?
Og samfélagið þarf að spyrja: Viljum við frelsi til hugsunar í skólum, eða viljum við þögn, samræmingu og skilyrta afgreiðslu á útskriftarskírteinum?
Menntun og skóli | Breytt s.d. kl. 11:47 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Föstudagur, 29. ágúst 2025
Þögnin, sjálfblekkingin og forsetinn sem þorði að benda á hurðina
Ímyndum okkur eftirfarandi atburð: Steven Pinker, þekktur sálfræðingur, höfundur metsölubóka og prófessor við Harvard, segir sig frá samtökunum Freedom From Religion Foundation, sem hann hefur stutt í 20 ár, ekki vegna trúarbreytinga, heldur vegna þess að samtökin hafa sjálf snúið sér að nýjum trúarbrögðum.
Samtökin berjast ekki lengur gegn trúarlegum áhrifum í opinberu rými, segir hann, heldur hafa þau tekið upp nýja trú, með eigin kenningum, bannhelgi og villutrú, og flokka nú ákveðnar skoðanir sem guðlast eða siðferðislega afvegaleiddar.
Það sem kom Pinker úr jafnvægi var deila innan samtakanna um rétt einstaklinga til að trúa því að líffræðilegt kyn sé raunverulegt og óumbreytanlegt. Þessi afstaða, sem áður hefði talist vísindaleg eða jafnvel sjálfsögð, var orðin bannorð. Það, í hjarta frjálslyndrar menntastofnunar og meðal félaga í samtökunum, var hún ekki lengur leyfileg skoðun.
Þögnin er orðin kerfisbundin
Nýleg rannsókn við tvo af virtustu háskólum Bandaríkjanna, Northwestern og Michigan, leiddi í ljós að 88% nemenda viðurkenna að þeir hafi þóst hafa frjálslyndari skoðanir en þeir raunverulega hafa, einfaldlega til að komast áfram faglega. Yfir 80% sögðust hafa skilað ritgerðum sem lýstu viðhorfum sem þeir sjálfir deildu ekki, einungis til að ganga í augun á kennurum eða tryggja sér betri einkunnir.
Svo mikið fyrir tjáningarfrelsi og fjölbreytileika sjónarmiða.
Þegar nemendum var gefinn kostur á að tjá sig nafnlaust sögðu þeir að upplifunin væri ekki endilega frelsandi heldur góð. Margir sögðu að þetta hefði verið í fyrsta sinn sem þeir gátu sagt skoðanir sínar án ótta við afleiðingar. Og sú hreinskilni, eins og einn viðmælandi orðaði það, var uppreisn, ekki gegn samfélaginu, heldur gegn þeirri sjálfsblekkingu sem hafði verið nauðsynleg til að spila leikinn og komast áfram í skólanum.
Inngilding með skilyrðum
Háskólar segjast vilja tryggja öruggt rými fyrir alla, en þessi trygging virðist einungis ná til þeirra sem endurtaka réttu frasana og samþykkja ríkjandi hugmyndafræði. Aðrir þurfa að þegja, leika leikinn eða lúta fyrir óskrifuðum reglum. Þetta er ekki inngilding. Þetta er kerfisbundin sjálfsblekking í nafni samstöðu og yfirborðslegs friðar.
Eins og höfundar rannsóknarinnar segja: Sannleikurinn er orðinn félagsleg áhætta. Í stað þess að efla sjálfstæða hugsun er ungu fólki kennt að klæðast félagslegri grímu, ekki til að sýna tillitssemi, heldur til að forðast útskúfun, tapa ekki tækifærum og bjarga eigin stöðu.
Trump og opna hurðin
Í þessu umhverfi í Bandaríkjunum stígur Donald Trump fram. Ekki sem hugsjónamaður með nýja sýn, né sem fræðimaður með mótaða hugmyndafræði, heldur sem maður sem skilur að stór hluti almennings skynjar ranglætið. Hann veit að akademían lifir í sjálfsblekkingu, og að þögnin sem ríkir er ekki samstaða, heldur hræðsla. Þar sem aðrir þegja af ótta, stendur Trump upp beinn í baki og skýr í máli og segir það sem margir hugsa, en þora ekki að láta í ljós. Hann talar ekki til að falla í kramið, heldur vegna þess að hann trúir því að sannleikurinn eigi rétt á sér, líka þegar hann er óþægilegur. Hann sér að dyrnar eru þegar opnar, og ýtir á þær af fullum krafti. Hann skapaði ekki þessa andstöðu við akademíska einræðishyggju, heldur dró hana fram í dagsljósið. Hann er ekki eldurinn; hann er súrefnið sem kyndir það sem þegar logaði í hljóði.
Með yfirlýstum markmiðum um að berjast gegn woke hugmyndafræði og stjórnmálalegri rétttrúnaðarstefnu hefur Trump beint sjónum sínum að háskólum sem hann segir hafa svikið hlutverk sitt sem vettvangur frjálsrar hugsunar. Áhrifin hafa verið óvænt, ekki bara í gegnum orð, heldur í gegnum aðgerðir.
University of Pennsylvania hefur viðurkennt að trans konur sem kepptu í kvennaflokki hafi skapað óréttlæti gagnvart öðrum konum og beðist opinberlega afsökunar: Við áttum okkur nú á því að konur urðu fyrir ójafnræði eða kvíða vegna stefnu sem þá var í gildi. Columbia og Brown eru þegar farin að endurskoða inntökuferla og hugmyndafræðilegar forsendur. Harvard, sem lengi hefur verið tákn akademísks forystuvalds í Bandaríkjunum, er að sögn næst í röðinni til að viðurkenna mistök og endurskoða eigin hugmyndafræðilega stöðu.
Trump nýtur þess að sýna sig sem drifkraftinn á bak við þessar breytingar, en í raun er stærri sagan sú að háskólasamfélagið sjálft var þegar farið að leita leiða út úr þeirri hugmyndafræðilegu sjálfheldu sem það hafði fest sig í. Það sem Trump gerði var að gera ósagðan sannleika sýnilegan, og benda beint á hurðina sem margir höfðu gengið framhjá, af ótta við stimplun, útskúfun eða atvinnumissi.
Þetta er ekki uppreisn öfgahægrimanna
Þetta er ekki bylting hvítra, trúaðra, eldri karla. Þetta er undiralda sem hefur vaxið í þögninni, meðal ungs fólks sem hefur lært að stilla sig inn á væntingar, þegja, aðlagast og jafnvel afneita eigin sannfæringu, allt til að tryggja sér einkunn, viðurkenningu, framgang eða frið. Þetta er þögul uppreisn gegn menningarlegri stjórnsemi, sem birtist í kurteisu orðalagi, fögrum slagorðum um fjölbreytileika og samstöðu, og hástemmdum stefnuyfirlýsingum. En svo var bent á ósamræmið, og sprungan í yfirborðinu breyttist í rifu, sem hleypti sannleikanum út. Hann kom ekki með látum, heldur í hljóði, en óstöðvandi og óþægilegur eins og vatn sem finnur sér leið.
Og það sem er kannski óþægilegast fyrir andstæðinga Trumps: að hann er ekki upphafsmaður þessa andófs. Hann er rödd þess, og notar sviðsljósið til að segja það sem aðrir þora ekki að segja opinberlega, en flestir hugsa í hljóði.
Og hvað með Ísland?
Þegar þetta er skrifað liggja engar íslenskar rannsóknir fyrir sem meta hversu algengt það er að háskólanemar hér á landi finni fyrir þrýstingi til að fela eigin skoðanir. En spurningin á fullan rétt á sér: Eru íslenskir nemendur í raun frjálsir til að hugsa sjálfstætt, ef þeir þurfa að vanda hvert orð, vega hvaða fánar eru til sýnis og tryggja að skoðanir þeirra falli að hugmyndafræðilegum væntingum í kennslustundum og verkefnum??
Menntun og skóli | Breytt s.d. kl. 13:00 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
Laugardagur, 23. ágúst 2025
Þegar siðferðisboðskapurinn er keyptur
Við höldum oft að samfélagsumræða sé lifandi og sjálfsprottin. Að mótmæli, slagorð og nýjar hugmyndir spretti upp úr grasrótinni, beint frá fólkinu. Að ný stefna sem fær pláss í skólum, fjölmiðlum eða kirkjum sé afrakstur hugsjónar.
En hvað ef þetta er ekki alltaf satt?
Tökum dæmið af Epískópalkirkjunni í Bandaríkjunum. Biskup Mariann Budde var gerð að hetju í fjölmiðlum þegar hún gagnrýndi Donald Trump í predikun við embættistöku hans og talaði um skyldu Bandaríkjanna til að taka á móti flóttamönnum. Anti-Trump fylkingin klappaði hér er rödd siðferðisins.
En undir yfirborðinu var annað. Kirkjan hennar fékk 53 milljónir dollara úr ríkissjóði árið 2023 til að flytja inn 3.600 einstaklinga. Því fleiri sem komu, því meiri tekjur. Þetta var ekki sjálfboðaliðastarf né trúarleg fórn heldur viðskiptamódel.
Þetta er ekki einstakt dæmi. Það lýsir mynstri sem við sjáum víða: siðferðisleg predikun er fjármögnuð, keypt og stjórnað.
NGO-kerfið og alþjóðlegir sjóðir
Stór samtök sem segjast berjast fyrir réttlæti og mannréttindum eru í raun háð styrkjum frá ríkjum, Sameinuðu þjóðunum, stórfyrirtækjum og milljaraðmæringum. Þau tala hátt gegn hefðbundnum gildum, á meðan þau þegja vandlega um fjármögnunina sem heldur þeim gangandi. Almenningur veit sjaldnast hver fjármagnar þetta, og það er ekki tilviljun heldur hluti af leikreglunum.
Menntakerfið
Nýjar hugmyndir sem ryðja sér til rúms í skólum, kynjafræði, DEI hugmyndafræði, endalausar nýjungar í námskrám, eru sjaldnast sprottnar frá kennurum eða foreldrum. Þær koma oftar en ekki úr skýrslum sem eru styrktar af alþjóðastofnunum eða ráðgjafarfyrirtækjum sem græða á því að innleiða þær. Þannig er hugmyndafræðin ekki byggð á reynslu grasrótarinnar, heldur á reikningum sem einhverjir aðrir skrifa undir.
Fjölmiðlarnir
Við sjáum sömu slagorð endurtekin í mörgum miðlum samtímis. Þetta er ekki tilviljun heldur skipulögð fjármögnun. Í Evrópu renna milljónir evra ár hvert frá framkvæmdastjórn ESB til fjölmiðla sem eiga að auka traust á Evrópusambandinu. Í Bandaríkjunum er sama mynstur: fact-checking verkefni fjármögnuð af stóru tæknifyrirtækjunum, sem ákveða óbeint hvað megi telja satt og hvað ekki. Þannig verða fjölmiðlar ekki rödd fólksins, heldur hátalarar þeirra sem borga.
Þannig er það ekki endilega vilji fólksins sem hljómar í umræðunni, heldur skipulögð fjármögnunaráætlun, teiknuð upp á skrifstofu embættismanna eða stórfyrirtækja sem hafa ekki lýðræðislegt umboð frá almenningi.
Það er gríðarlegur peningur í sundrungum og átökum. Því meira sem samfélagið klofnar, því auðveldara er að réttlæta nýja styrki, meiri fjárframlög og meiri völd fyrir þá sem leysa vandann.
Kjarninn
Við erum blekkt til að halda að slagorð séu rödd fólksins. En alltof oft eru þau skrifuð í styrkbeiðni eða samningsskjali.
Sama hvort það heitir mannúð, réttlæti eða ný stefna, ef við fylgjum peningnum sjáum við að markmiðið er ekki kærleikur né sannleikur. Það eru peningar og völd.
Og eins og dæmið með biskupinn sýnir svo skýrt:
Predikun á stólnum dollarar í vasann.
Næst þegar þú sérð nýtt slagorð, nýja stefnu eða siðferðislega predikun sem öllum ber að fylgja ekki segja strax að þetta hljómi fallega eða göfugt. Spyrðu: hver borgar, og hver græðir?
Því líkurnar eru miklar á að það sem virðist vera rödd fólksins sé í raun rödd fjármagnsins.
Bishop Mariann Edgar Budde makes plea with Trump - video
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 11:42 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Föstudagur, 22. ágúst 2025
Ég nenni ekki andlit meðalmennskunnar í menntakerfinu
Meðalmennska er ekki bara vandamál í íslenska menntakerfinu hún er orðin stefna. Hún hefur nú fengið táknrænt andlit í mennta- og barnamálaráðherra landsins, Guðmundi Inga Kristinssyni. Maður sem hefur hvorki menntun, reynslu né sýn til að leiða menntakerfið, en talar af kæruleysi um próf, málfar og framtíð barna okkar.
Æviágrip sem spegill kerfisins
Guðmundur Ingi lauk gagnfræðaprófi í trésmíði og stuttu iðnnámi, vann sem lögreglumaður og afgreiðslumaður í rúman áratug, áður en hann sneri sér að verkalýðsstörfum og stjórnmálum. Engin háskólamenntun, engin reynsla af skólastarfi, engin tenging við faglega stefnumótun í menntamálum.
Sá sem leiðir menntakerfið hefur sjálfur aldrei tekið þátt í því nema á grunnstigi. Það er í senn táknrænt og alvarlegt.
Málfar og kæruleysi
Í viðtali á Bylgjunni sagði hann: mér hlakkar til, ég vill og talaði um einkanir. Þegar hann var gagnrýndur svaraði hann:
Ef ég hefði áhyggjur af því þá myndi ég ekki tala neitt.
Þetta er ekki aðeins málfarslegt atriði. Þetta er viðhorf. Viðhorf þess sem lætur sér nægja lágmarkið og sér enga ástæðu til að leggja sig fram. Nákvæmlega sama viðhorf og hefur grafið undan íslenska skólakerfinu um árabil.
Ég nenni ekki
Guðmundur Ingi, segir að gömlu samræmdu prófin hafi verið hætt að virka. Þegar hann var spurður af hverju það væri, svaraði hann einfaldlega:
Ég nenni ekki einu sinni að gá að því hvers vegna.
Þessi setning er sennilega besta lýsingin á stjórnun menntamála á Íslandi í dag: áhugaleysi, stefnuleysi og sinnuleysi.
Varnir meðalmennskunnar
En það sem gerir þetta enn alvarlegra er að hann á varnarmenn. Fyrrverandi þingmaður, Helgi Hrafn Gunnarsson, ritar að það sé rangt að tala um rétta íslensku. Engin íslenska sé réttari en önnur, ráðherrann sé ekki að tala vitlaust, aðeins öðruvísi.
Með öðrum orðum: í stað þess að hvetja til metnaðar og krafna er málinu snúið þannig að engar kröfur gildi. Allt sé jafngilt, allt sé í lagi. Þetta er nákvæmlega sama viðhorfið og við sjáum í menntakerfinu: allir eiga að dragast niður á sama plan, enginn má standa framar.
Að lokum
Menntakerfi sem er þegar í hnignun, með versnandi árangur í Pisa, versnandi læsi og aukið brottfall drengja, fær nú ráðherra sem er holdgervingur þeirrar meðalmennsku sem það hefur alið af sér.
Og þegar hann er spurður af hverju eitthvað virkar ekki, svarar hann einfaldlega:
Ég nenni ekki að gá að því.
Það er svarið sem íslenskt samfélag fær frá æðsta manni menntamála. Spurningin er því ekki lengur hvort við eigum við vandamál að stríða, heldur: ætlar þjóðin virkilega að sætta sig við að meðalmennskan stýri framtíð barna hennar?
Menntun og skóli | Breytt s.d. kl. 10:09 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
Fimmtudagur, 21. ágúst 2025
Eru þetta mistök eða meðvituð stefna?
Í gær viðurkenndi Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri, að gagnrýni á Seðlabankann væri réttmæt: það tekur of langan tíma að ná verðbólgu niður. Samt ákvað peningastefnunefndin að halda vöxtum óbreyttum í 7,5%. Spáin er sú að verðbólga verði ekki búin að ná markmiði fyrr en árið 2027.
Tvö ár í viðbót af háum vöxtum. Tvö ár þar sem heimilin berjast í bökkum og lítil og meðalstór fyrirtæki kafna undir skuldum og þrýstingi.
Spurningin er einföld: Er þetta klaufaleg efnahagsstefna eða er þetta meðvitað valin leið?
Mynstrið er ekki nýtt
Sama sagan er sögð víða um heim: hækkandi vextir, þyngri skattar, auknar kvaðir, dýrt lánsfé. Fólki er gert erfiðara að lifa daglegu lífi, á meðan alþjóðlegir fjármálarisar og stórfyrirtæki ekki aðeins sitja eftir tiltölulega ósködduð, heldur græða meira á ástandinu.
Þetta fellur fullkomlega að stefnu World Economic Forum (WEF), Agenda 2030 og The Great Reset. Hugmyndin um Stakeholder Capitalism er kynnt sem falleg framtíðarsýn, að stórfyrirtæki beri ábyrgð gagnvart samfélaginu. Í raun felur hún í sér að ákvarðanir færast frá almenningi og lýðræðinu, til fjármálakerfisins, stórfyrirtækja og alþjóðlegra stofnana.
Sýndarlausnin þegar við erum komin á hnén
Þetta virkar alltaf á sama hátt:
- Heimili, smá og meðalstór fyrirtæki eru kæfð hægt og rólega undan skuldum, háum vöxtum og verðbólgu.
- Þegar þolmarkinu er náð, birtast þessi öfl með lausnirnar: græna umbreytingu, stafræna auðkenningu, aukna miðstýringu og nýtt jafnvægi, allt kynnt sem björgun en er í reynd leið til að færa vald og gróða enn frekar til fjármálarisa, alþjóðlegra stofnana, stórfyrirtækja og þeirra pólitísku afla sem tengjast þessum hagsmunum.
- Þá á almenningur að fagna björguninni, þó hún feli í sér enn miðstýrðara kerfi, þar sem þessi sömu öfl fá enn meiri völd.
Slagorðið Youll own nothing and be happy Þú munt ekkert eiga og vera ánægð/ur, hefur ekki orðið táknrænt að ástæðulausu.
Spurningin sem við verðum að spyrja
Þurfum við virkilega að bíða fram til ársins 2027 eftir að verðbólgumarkmiði sé náð? Eða er Seðlabankinn, líkt og fleiri alþjóðlegar stofnanir einfaldlega að fylgja handritinu: að halda þrýstingnum á almenning, svo björgunarpakkinn frá fjármálakerfinu og WEF-tengdum aðilum virðist óumflýjanlegur?
Er þetta klaufaskapur, eða meðvituð stefna fjármálakerfisins, WEF og samtengdra stórfyrirtækja til að þrýsta okkur inn í nýtt, miðstýrt hagkerfi?
Fjármál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Miðvikudagur, 20. ágúst 2025
Hver ræður í alþjóðastjórnmálum?
Það skiptir ekki máli hvaða skoðun fólk hefur á Donald Trump, hvort sem menn elska hann eða fyrirlíta, þá lýgur myndin ekki.
Á myndunum hér má sjá leiðtoga Evrópu sitja í hring í kringum forsetaborð Hvíta hússins, líkt og nemendur sem hlýða á kennara. Þar sitja meðal annars Ursula von der Leyen, Emmanuel Macron og Volodymyr Zelensky í jakkafötum, án herklæðanna sem hann hefur klæðst frá því stríðið hófst. Það eitt og sér segir mikið.
Sumir fjölmiðlar hafa þegar lýst þessu sem smjaðursnálgun, þar sem leiðtogar heimsins beita kurteislegri undirgefni og vilja sýna Trump vinsamlegan hug, ekki vegna þess að þeir séu endilega sammála honum, heldur vegna þess að hann hefur raunveruleg áhrif.
Trump hefur stöðvað eða forðast átök á milli landa, þar á meðal með því að stuðla að friðar- og viðskiptasamningum sem komu í veg fyrir átök. Nú segist hann ætla að binda endi á Úkraínustríðið hvað sem það kostar og stillir sér upp sem friðarhöfðingi, "peacemaker-in-chief".
Og margir hlusta.
Þeir sem héldu að Trump myndi hverfa í golf og út í þögnina eftir fyrri forsetatíð sína, hafa haft rangt fyrir sér. Hann birtist á hverjum einasta degi í fjölmiðlum, og nú sitja leiðtogar Evrópu hjá honum og hlusta, jafnvel með kort af Úrkaínu á bak við sig, eins og hann haldi hernaðarfund.
Spurning til allra:
Viljum við raunverulegan frið, þar sem líf, samfélög og framtíðir fá að þroskast? Eða viljum við áframhaldandi styrjaldarpólitík þar sem allir tapa, nema vopnaframleiðendur og stríðshaukar með eigin hagsmuni í húfi?
Þetta snýst ekki um að gefa eftir fyrir Pútín, heldur að horfast í augu við þá staðreynd að núverandi stefna hefur hvorki skilað friði né öryggi, heldur aðeins leitt til þjáninga, eyðileggingar og gríðarlegs kostnaðar fyrir Evrópu og almenning um heim allan.
Það má gagnrýna Trump. En það þarf líka að horfast í augu við þá kaldhæðnu staðreynd að hann, ekki Biden, ekki von der Leyen, ekki Macron, er sá sem nú situr við borðið og fær alla til að hlusta.
Utanríkismál/alþjóðamál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Þriðjudagur, 19. ágúst 2025
Pólitískur áróður fram yfir mannslíf
Gavin Newsom sýndi nákvæmlega það sem margir hafa bent á um árabil: að Demókratar/Liberals hafa meiri áhuga á því að niðurlægja Trump/andstæðinginn en að vernda eigið fólk og samfélag.
Þegar þrír saklausir einstaklingar voru myrtir í Flórída af ólöglegum innflytjanda, kom enginn hörmungartónn frá ríkisstjóra Kaliforníu. Engin samúð. Engin sjálfsskoðun. Engin ábyrgð.
Í staðinn: hæðni á samfélagsmiðlum.
Í opinberri færslu gagnrýndi teymi Gavin Newsoms ekki ofbeldið (sjá mynd) heldur nýtti hann tækifærið til að hæðast að Trump: Hey, snillingur hver var forseti árið 2018? Og hélt því fram að maðurinn hefði fengið vinnuleyfi á meðan Trump var við völd.
Kaldhæðnin væri hlægileg ef þetta mál snerist ekki um raunverulegan harmleik.
Vegna þess að staðreyndirnar eru skýrar:
- Trump-stjórnin hafnaði vinnuleyfi mannsins í desember 2020.
- Biden-stjórnin samþykkti það síðar.
- Og morðin áttu sér stað eftir að leyfið var veitt.
Newsom laug. Ekki aðeins til að verja Biden, heldur til að snúa harmleik almennra borgara í pólitískt tækifæri.
Þetta er aðferð sem við sjáum sífellt oftar:
- Beita háði í stað ábyrgðar.
- Snúa sársauka fólks í áróður.
- Búa til sökudólg í stað þess að laga kerfið.
Því miður er sannleikurinn í pólitík í dag aðeins til óþæginda. Það sem skiptir máli er að finna skotmark, mála viðkomandi sem óvin almennings og kenna honum um allt sem fer úrskeiðis. Í Bandaríkjunum er það Trump. Í Evrópu eru það þjóðernissinnar og Trump. Á heimsvísu allir þeir sem þora að segja nei og Trump.
Þetta er ekki bara veik stefna. Þetta er siðferðislegt rot í hjarta þeirrar valdastéttar sem á að þjóna fólkinu.
Þegar stjórnmálamenn hlæja yfir dauðsföllum til að skora stig á samfélagsmiðlum, þá er ekki bara eitthvað brotið í kerfinu.
Það er brot í sálu þeirra sem stýra.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 14:26 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Mánudagur, 18. ágúst 2025
Þegar orð fá verðlaun en árangur fær þögn
Barack Obama fékk Nóbelsverðlaun friðar árið 2009, aðeins níu mánuðum eftir að hann tók við embætti. Hann hafði þá ekki gert neinn friðarsamning. Verðlaunin voru veitt fyrir vonir og framtíðarsýn, en ekki fyrir árangur.
Donald Trump, hins vegar, fékk engin verðlaun. Engu að síður stóð hann á örfáum mánuðum árið 2020 að fjórum stórum samningum:
- Ísrael og Sameinuðu arabísku furstadæmin / Barein (Abraham Accords)
- Ísrael og Súdan
- Ísrael og Marokkó
- Kosovo og Serbía (efnahagsmál)
Á aðeins fjórum mánuðum var hann orðinn helsti milligöngumaður nýrra friðartengsla í Miðausturlöndum. Síðast, í ágúst 2025, náði hann einnig að miðla málum milli Armeníu og Aserbaídsjan og fá þá til að undirrita friðarsamning í Hvíta húsinu.
En aldrei fær hann viðurkenningu fyrir árangurinn.
Fjölmiðlar gera lítið úr árangrinum
Þegar Obama fékk verðlaunin var það stórfrétt. Þegar Trump miðlaði fjórum samningum á nokkrum mánuðum var annaðhvort þagað eða sett í neikvæðan búning. Nú síðast sýndi þetta sig í umfjöllun RÚV um að Trump hefði hringt í Jens Stoltenberg til að spyrja út í mögulega tilnefningu til Nóbelsverðlauna. Í stað þess að ræða þann raunverulega grundvöll sem hann hefði, marga friðarsamninga á borðinu, var fréttin sett upp eins og óþarfa hringing af engu tilefni. Árangurinn var hunsaður, og persónan gerð að brandara.
Andstæðingar neyðast til að viðurkenna
Á sama tíma þurfa jafnvel pólitískir andstæðingar að viðurkenna árangurinn. Forsætisráðherra Bretlands, Keir Starmer, sagði nýlega að Trump hefði fært Evrópu nær friði en nokkru sinni síðan innrás Rússlands hófst eftir fund hans með Vladimír Pútín í Alaska. Þegar jafn harður gagnrýnandi og breskur Verkamannaflokksleiðtogi hrósar Trump fyrir friðarframtak, þá er ljóst að árangurinn er óumdeilanlegur.
Lærdómurinn
Við sjáum hvernig kerfið virkar: árangur er ekki metinn út frá því hvað er gert, heldur hver gerir það. Fjölmiðlar og stofnanir verja sína réttu menn og gera lítið úr þeim sem passa ekki inn í myndina.
- Obama fékk friðarverðlaun án friðar.
- Trump fékk frið en engin verðlaun.
Og fjölmiðlarnir sjá til þess að sú staða haldist.
Spurningin sem situr eftir
Þetta er ekki gert til að þjóna fólkinu. Þetta þjónar þeim sem stýra á bak við tjöldin, og þeir sjá til þess að hver sá sem ógnar valdi þeirra sé málaður sem vondur, á meðan rétta fólkið fær verðlaun og lof.
Utanríkismál/alþjóðamál | Breytt s.d. kl. 11:19 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Miðvikudagur, 13. ágúst 2025
Öfga hægri nýja orðræðuvopnið
Hvernig getur flokkur sem vill verja landamæri, lækka skatta, verja þjóðmenningu og tryggja þjóðlegt sjálfstæði verið kallaður öfga-hægri? Svarið er einfalt: Þetta er stimplun.
Í dag stjórna fjölmiðlar og pólitísk elíta orðræðunni. Ef þú afneitar réttri línu um innflytjendamál, loftslagsmál eða kynjapólitík, færðu ekki titilinn íhaldssamur eða andstæðingur þú færð strax brennimerkinguna öfga-hægri. Markmiðið er að loka umræðunni áður en hún hefst.
AfD í Þýskalandi er nýjasta dæmið. Stefnan er klassísk og íhaldsleg: öryggi landamæra, ábyrg fjármál, gagnrýni á yfirþjóðlegt vald og orkupólitík sem hækkar reikninginn hjá venjulegu fólki. En það er nóg að fara gegn ESB-veldi, gegn stjórnlausu innflytjendaflæði og gegn orkustefnu sem þjónar hugmyndafræði fremur en raunverulegum þörfum, til að verða óvini hins góða fólks.
Þessi stimplun er ekki bara ósanngjörn. Hún er hættuleg. Hún sendir skýr skilaboð til almennings: Ef þú ert ósammála, verður þú settur í sama flokk og sögulegir öfgamenn. Þannig fæla þeir fólk frá því að tjá sig og halda völdum óáreitt.
En fylgi AfD vex. Ekki vegna haturs, heldur vegna vantrausts: á ESB, á stjórnmálaelítu sem hlustar ekki, á fjölmiðlum sem ritskoða í skjóli ábyrgðar, og á kerfi sem refsar óþægilegum spurningum.
Kjósendur eru að átta sig á þessu. Þeir sjá að öfga-hægri er ekki lengur lýsing á hættulegri hugmyndafræði heldur merki um að þú hafir þorað að segja það sem hinir hugsa!
Og ef samfélag þarf að stimpla milljónir borgara sem öfgamenn bara til að verjast umræðu, þá er það ekki merki um styrk lýðræðis heldur veikleika þess.
Spurningin er þá þessi:
Ef hefðbundin gildi og þjóðlegt sjálfstæði eru nú kölluð öfgar hvað segir það okkur um ástand lýðræðisins í Evrópu?
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 17:03 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Miðvikudagur, 6. ágúst 2025
Hættum að trúa áróðri Hamas!
Ný rannsókn sem birtist í þýska blaðinu BILD afhjúpar Anas Zayed Fteiha, ljósmyndara í Gasa sem vinnur fyrir tyrknesku ríkisfréttastofuna Anadolu. Hann sviðsetur áróður í þágu Hamas, stillir upp fólki með tóma potta og notar börn og mæður í sviðsetningu til að ná áhrifamyndum, sem síðan birtast á CNN, BBC, RÚV og víðar. Sjá: BILD.de
Á Instagram birtir hann mynd af sér í bardagabúningi með áletrunina "Frelsa Palestínu". Þetta er ekki blaðamaður, heldur áróðursmaður í herklæðum sem þykist vera hlutlaus. Fólk verður að sjá í gegnum þetta leikrit.
Allt með sama markmiði: að vekja samúð á Vesturlöndum og færa hernaðarátökin inn í hug og hjörtu almennings.
Og hverjir eru markhópurinn? Þú. Vesturlönd sem bregðast við myndum, ekki rökum. Þú ert skotmarkið. Ekki með vopni, heldur með samúð.
Þú átt að gleyma 7. október. Þú átt að hata Ísrael. Þú átt að deila áróðri Hamas, án þess að átta þig á því.
Ekki treysta hverri mynd. Ekki deila áróðri í blindni. Ekki vera peð í blekkingarleik Hamas.
Hér sérðu stutt myndbönd sem sýna sviðsetning Hamas, og ég hvet alla til að fylgja GazaWood2 á Instagram þar sem stutt myndbönd sýna leikrit Hamas.
Utanríkismál/alþjóðamál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Um bloggið
Hvers vegna spyr enginn af hverju?
Bloggvinir
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (2.10.): 5
- Sl. sólarhring: 31
- Sl. viku: 185
- Frá upphafi: 10038
Annað
- Innlit í dag: 5
- Innlit sl. viku: 144
- Gestir í dag: 5
- IP-tölur í dag: 5
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar